Berenklauw

In België komen er twee soorten berenklauwen voor, namelijk de gewone berenklauw en de reuzenberenklauw.

De gewone berenklauw is een inheemse plantensoort met witte tot roze bloemschermen, die zeer geliefd zijn bij allerlei insecten.

De reuzenberenklauw, die oorspronkelijk uit het Kaukasisch gebergte komt, heeft deze aantrekkelijk bloemenprachtig ook. Maar zoals de naam reeds doet vermoeden, ziet hij alles veel grootser. Met zijn hoogte van vijf meter, steekt de reuzenberenklauw met kop en schouders boven zijn inheemse neef uit.

Reuzenberenklauw

De reuzenberenklauw is afkomstig uit Oost-Europa en werd oorspronkelijk aangeplant in siertuinen en borders, vanwege zijn decoratieve uiterlijk.

Aangezien de zaden worden verspreid met de wind, slaagde de soort erin te ‘ontsnappen’ en begon ze in de jaren ’70 haar opmars.

Momenteel is de plant verwilderd en wordt de reuzenberenklauw in grote aantallen teruggevonden in bermen langsheen landbouwgronden, wegen en spoorwegen.

Hoe herken je de plant?

De reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) en de gewone berenklauw (Heracleum sphondylium) behoren beide tot de familie van de schermbloemigen en lijken dus sterk op elkaar.

De reuzenberenklauw verschilt echter van de gewone berenklauw door zijn gigantische afmetingen, zijn bloemschermen kunnen immers een diameter van een halve meter bereiken. De reuzenberenklauw wordt vijf meter hoog, terwijl de gewone berenklauw slechts een hoogte van twee meter kan bereiken.

Het voornaamste verschil tussen beide soorten is echter de aanwezigheid van rode vlekjes op de stengel bij de reuzenberenklauw, die niet terug te vinden zijn bij de gewone.

Reuzenberenklauw is giftig

Reeds vroeg ontdekte men dat deze fraaie plant ook een minder fraaie kant heeft. Het sap van de reuzenberenklauw bevat namelijk een bijtende stof die in combinatie met de ultraviolette stralen van de zon reageert als een zuur en ernstige brandwonden veroorzaakt op de huid. Bij regenweer irriteert de plant veel minder.

De reactie op de huid wordt fytofotodermatitis genoemd. In het sap zitten stoffen, furocoumarinen, die je huid overgevoelig maken voor zonlicht (fotosensibilisatie).

Ongeveer 24 uur na het contact met het sap ontstaan rode, jeukende vlekken, die enkele uren later overgaan in een scherp begrensde ontsteking van de huid met zwelling en blaarvorming. Deze letsels kunnen er uitzien als echte brandwonden en genezen pas na 1 tot 2 weken. Na genezing kunnen ze een bruinverkleuring op de huid achterlaten.

Als het sap in de ogen terechtkomt, kan in sommige gevallen permanente blindheid ontstaan. Bovendien is het sap bij orale inname reeds in kleine hoeveelheden uiterst giftig.

Hoe voorkom je problemen?

Raak de plant niet aan en waarschuw ook uw kinderen hiervoor. Laat de kinderen nooit fluitjes of blaaspijpjes maken uit de holle stengel van de plant.

Als de plant in de omgeving groeit van kinderspeelplaatsen, meld je dit aan de dienst Groen (03 690 46 24).

Bij werkzaamheden in de tuin (snoeien of gras maaien) kan je het best vermijden dat sap van de reuzenberenklauw op je huid terechtkomt. Je moet hierbij ook rekening houden dat het sap soms dwars door de kledij kan dringen.

Wat doe je na contact met de plant?

• Spoel de huid onmiddellijk overvloedig met koud water.
• Vermijd best gedurende één week fel zonlicht op de huid.

Ga zeker naar de huisarts als er huidletsels te zien zijn.